Stopy, funty, parabole

Data: 2014-02-28 22:00 , autor: Sebastian Rusin , komentarzy: 0

Dsc04820
Stając przed wyborem wędki karpiowej oprócz firmy, ceny, koloru sugerujemy się parametrami podanymi przez producentów. Dla niektórych są one zrozumiałe i bardzo istotne, dla innych to czarna magia, mało ważna, pomijalna. Dzieje się tak dlatego, że wielu z nas nie wie, co te wszystkie cyferki i literki oznaczają oraz do czego mogą się nam przydać.

Ponieważ sam miałem wielokrotnie wątpliwości co do różnic w kijach o różnych parametrach postanowiłem zasięgnąć internetowej wiedzy i uporządkować nieco te zagadnienia. Kupując wędkę idealną sytuacją jest ta kiedy mamy możliwość wypróbować kilka modeli nad wodą, najlepiej „w akcji „ i wybrać ten najbardziej odpowiedni dla nas. Doświadczeni wędkarze biorąc kij do ręki wyczują ten jedyny, lecz co z osobami początkującymi lub mniej doświadczonymi, a tym bardziej takimi, którzy kupują wędkę na odległość? Tu właśnie może pomóc znajomość oznaczeń oraz ich zastosowanie przy wyborze odpowiedniego kija. Parametrami tymi są: długość, długość transportowa, długość dolnika,  ilość i wielkość przelotek, akcja, krzywa ugięcia i ciężar wyrzutu. Nie są to oczywiście wszystkie dostępne w opisach parametry lecz wystarczą w zupełności do wyboru odpowiedniego modelu.

Długość najczęściej podawana w stopach (ang. foot w skrócie ft) 1 ft =12 cali czyli 30,48 cm. Najczęściej spotykane są wędki o długościach 12 i 13 ft, co w uproszczeniu daje długości 3,6 i 3,9 m. Wędki 13 ft będą odpowiednie do połowu metodą rzutową na otwartych (nie zarośniętych  drzewami) brzegach gdzie  z operowaniem taką wędką nie będzie kłopotu. Jest to też lepsza propozycja dla osób wysokich które będą mogły w pełni wykorzystać dodatkowe 0,3 m długości kija. 12- stki to wędki bardziej uniwersalne mają mniejsze możliwości rzutowe lecz są bardziej wygodne w użytkowaniu w ciasnych miejscach  i mogą być też używane do wywózki. Do tej ostatniej metody pojawiły się wędki specjalnie dedykowane 9 i 10 ft, którymi łatwo operuje się z łodzi lub pontonu.

Długość transportowa to parametr decydujący o tym ile miejsca musimy przeznaczyć w naszym aucie na pokrowiec z wędkami. Producenci podają ten wymiar jako wędkę złożoną przygotowaną do transportu. W zależności od konstrukcji wędki (teleskop, wędka składowa lub jednoczęściowa) możemy dobrać odpowiedni sprzęt dla siebie. Teleskopy i wędki z kilku segmentów (składów) są odpowiednie dla minimalistów czy do transportu lotniczego, kije jedno lub dwuelementowe są przeznaczone dla wędkarzy przedkładających jakość pracy nad miejscem w aucie. Wędki dwuelementowe 12 ft mają długość transportową 1,9 m :13 ft  to 2,05 m teleskopy od 0,4 do 0,8 m, trzyskłady to ok 1,3 m. Pamiętajmy o tym, że długość pokrowca powinna być nieco większa od złożonej wędki dla jej bezpieczeństwa przy transportowaniu.

Długość dolnika  decyduje o wygodzie użytkowania, jest to odległość pomiędzy początkiem wędki a miejscem mocowania kołowrotka. Kij z krótkim dolnikiem jest lepszy do łowienia z łodzi lub do wywózki kiedy płyniemy po rybę i gorzej się nim zarzuca, a z długim daje więcej wygody przy holowaniu z brzegu i możliwości rzutowe ma zdecydowanie większe. Długość dolnika w wędkach 12 ft waha się w okolicach 45 – 50 cm a np. w wędce 9 ft to ok 35 cm.

Ilość i wielkość przelotek ma znaczenie przy wyborze wędki rzutowej - im więcej małych przelotek tym odległość osiągana przy rzutach będzie mniejsza i odwrotnie mała ilość dużych przelotek zmniejsza tarcie żyłki lub plecionki i możemy łowić dalej.

Akcja to parametr, który mówi o szybkości uginania i prostowania się kija. Rozróżniamy wędki o akcji bardzo szybkiej, szybkiej, średnio szybkiej i wolnej. Jest to często obrazowane przez producentów na schematach przedstawiających wędki ugięte w części szczytowej, środkowej lub w pełni, lecz taki sposób przedstawiania akcji jest powodem mylenia przez wędkarzy akcji z ugięciem, które jest zupełnie innym parametrem. Wędki o akcji bardzo szybkiej i szybkiej nadają się do dalekich rzutów i dają możliwość ekspresowego  zacięcia ryby lecz trudno nimi holować bo każde szarpnięcie karpia jest natychmiast oddawane przez kij, łatwo popełnić błąd przesztywnienia holu i w efekcie stracić rybę. Wędkami o akcji średniej i wolnej gorzej się zarzuca ale za to wybaczają wiele błędów podczas holu i dlatego są polecane dla wędkarzy początkujących.

Ugięcie określa się w teście na tzw. krzywą ugięcia którą oznacza się w lbs, lb ( ang libres ) czyli w funtach angielskich.  1 lbs to 0,453 kg. 

Test ten polega na obciążaniu wędki ciężarem do momentu kiedy kąt pomiędzy szczytówką a dolnikiem wyniesie 90 st. Ten ciężar to właśnie oznaczenie spotykane często na wędkach 2lbs, 3lb, 4 LBS itp. Podczas wykonywania takiego testu obserwuje się ugięcie kija które może być pełne, paraboliczne, semiparaboliczne i progresywne. Ugięcie pełne jest wtedy gdy przy uzyskaniu w/w kąta 90 st wygięty jest cały odcinek wędziska poza Dolnikiem, a wygięcie to kształtem przypomina napięty łuk, paraboliczne gdy cała wędka wygina się w kształcie wykresu paraboli, a semiparaboliczne gdy tylko część wędziska przyjmuje kształt paraboli. Szczególnym przypadkiem ugięcia jest ugięcie progresywne i występuje ono gdy każda kolejna jednostka obciążenia ugina kij o kolejny równy jego fragment i co najważniejsze odbywa się to proporcjonalnie od początku szczytówki aż po uchwyt kołowrotka. Najbardziej pożądanymi będą dla nas kije o ugięciu progresywnym gdyż posiadają najlepszą dynamikę, zarówno podczas rzutu jak i holu, ale takie wędki tworzą tylko najlepsi producenci. 

Ciężar wyrzutu jest ściśle powiązany z krzywą ugięcia i oznacza jakim maksymalnym ciężarem możemy bezpiecznie rzucać daną wędką. Obliczamy go ze wzoru CW=a x 453 : 16 gdzie a to podawana na wędce wartość krzywej ugięcia np.: wędką 3,5 lbs (cw=3,5 x 453 : 16 =1585,5:16=99,1) możemy bezpiecznie rzucać ciężarem 99 gram. Ponieważ jednak zaawansowanie technologiczne mocno poprawia jakość wędek opracowano doświadczalnie zakresy  cw dla danych krzywych ugięcia. Przyjmuje się następujące ciężary wyrzutowe dla odpowiednio:

  • 2 i ¼ lbs – od 35 do 75 gram
  • 2 i ½ lbs – od 40 do 85 gram
  • 2 i ¾ lbs – od 50 do 100 gram
  • 3 lbs – od 60 do 110 gram
  • 3 i ½ lbs – od 70 – 125 gram
  • 4 lbs – od 80 do 140 gram

Pamiętajmy że dotyczy to  masy całego zestawu, a nie samego ciężarka.

Wszystkie te wartości składają się na pracę kija i decydują o przydatności danego modelu do naszych potrzeb. Dlatego kupując wędkę musimy odpowiedzieć sobie na kilka prostych pytań i w zależności od odpowiedzi dobrać poszczególne parametry kija. Mam nadzieję że podane zestawienie pomoże w podjęciu decyzji i trafnym wyborze modelu.

Komentarze (0)

2022-08-28 18:06 Pan Kontekstowy napisał:

A0b197f9d69bb1e4a051872f50877d44?s=120&d=wavatar&r=pg
Nie ma jeszcze żadnego komentarza

Napisz komentarz

    Galerie

    Filmy

    Reklama

    Reklama

    Facebook

    Reklama